Jak przebiega proces szkliwienia ceramiki i dlaczego się go wykonuje?

Ceramika bolesławiecka jest popularna zarówno na terenie kraju, jak i zagranicą. Specyficzne, kolorowe wzory oraz ręczna wykonanie sprawiają, że to produkt jedyny w swoim rodzaju, stąd jego rozpoznawalność. „Wyroby” są wykańczane m.in. za pomocą szkliwienia, dzięki któremu nabierają jednolitej, połyskliwej powierzchni. Na czym dokładnie polega ten proces?

Jak powstają opisywane akcesoria? Ceramikę bolesławiecką tworzy się z masy, której głównym składnikiem są naturalne, regionalne gliny kamionkowe („papkę” uzupełnia się dodatkami, np. topnikami czy kaolinami). Pierwszym etapem produkcji jest formowanie naczyń, a ostatnim: szkliwienie oraz wypał końcowy. Jak sama nazwa wskazuje, na początku nadaje się określony kształt masie, a następnie przechodzi do wypału wstępnego, żeby go utrwalić. Kolejny krok to malowanie wyrobów, które na koniec pokrywa się szkliwem oraz ponownie wkłada do pieca.

Na czym polega „szkliwienie” ceramiki bolesławieckiej? 

Naczynia pokrywa się cienką powłoką wyprodukowaną z piasku i tlenków metali, tzn. szkliwa. Jak informują eksperci z firmy „Polish Pottery”, istnieją trzy sposoby na przeprowadzenie tego procesu. Szkliwienie może się bowiem odbyć za pomocą pędzla, pistoletu natryskowego lub poprzez zanurzenie wyrobu w przygotowanej substancji. Pierwsza metoda jest nieco bardziej wymagająca, ponieważ trzeba wypracować określoną technikę nakładania szkliwa, odmienną od malowania farbami. Należy również uważać na zachowanie takiej samej grubości pokrycia.

Aby szkliwić ceramikę bolesławiecką za pomocą natrysku, należy mieć specjalne narzędzia oraz osobne pomieszczenie, które zostało odpowiednio przygotowane w tym celu. Pistolet lub inny rozpylacz naciska się wraz z obrotowym ruchem wyrobu, by równomiernie nałożyć substancję. Wydaje się jednak, że najskuteczniejszym sposobem jest zanurzenie naczynia w takiej masie, ponieważ natrysk również może skończyć się pewnymi nierównościami, jeśli nie jest wykonany umiejętnie. Włożenie wyrobu do zawiesiny to pewność, że pokryła całą jego powierzchnię.

Dlaczego ceramikę bolesławiecką poddaje się szkliwieniu? 

Opisany proces niesie za sobą wiele korzyści dla posiadacza takich „akcesoriów”. Szkliwo pełni bowiem ważną funkcję – nadaje naczyniom nie tylko połysk i podkreśla ich walory estetyczne, ale stanowi także warstwę ochronną. Szkliwienie sprawia, że ceramika bolesławiecka nabiera odporności na wodę, kwasy oraz zasady, a także staje się o wiele trwalsza. Powierzchnia jest też znacznie bardziej gładka, a tym samym łatwiejsza w czyszczeniu i niewnikająca plamy.